دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

بررسی تطبیقی کنوانسیون 1955 لاهه در رابطه با حل تعارض بین قوانین تابعیت و اقامتگاه و قانون مدنی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

کشورهای مختلف بر اساس نظام حقوقی خود، هر یک تعاریف و مصادیق متفاوتی برای اقامتگاه، احوال شخصیه و تابعیت قائل می‌شوند. برای جلوگیری از این اختلافات، سازمان کنفرانس حقوق بین‌الملل خصوصی لاهه با هدف یکنواخت‌سازی قواعد حقوق بین‌الملل خصوصی، با تنظیم کنوانسیون 1955 لاهه راجع به حل تعارض بین قوانین تابعیت و اقامتگاه، نسبت به تعیین قانون حاکم و ارائه تعریف واحدی از اقامتگاه اقدام نموده است. علی‌رغم اینکه اقامتگاه در حقوق انگلیس و آمریکا، عامل ارتباط اصلی و در حقوق فرانسه به عنوان قاعده ثانوی اعمال می‌گردد، اما در حقوق ایران، این عامل ارتباط نسبت به احوال شخصیه حتی به عنوان قاعده ثانوی پذیرفته نشده است و در مورد اشخاص بی‌تابعیت نیز نمی‌توان آن را اجرا نمود. لذا در مورد این اشخاص با توجه به ماده 7 قانون مدنی مبنی بر اعمال قانون ملی نسبت به احوال شخصیه بیگانگان، چاره‌ای جز اعمال قانون ایران به عنوان قانون مقر دادگاه وجود ندارد. در حقوق ایران، تنها موردی که قانون اقامتگاه می‌تواند به جای قانون متبوع اعمال گردد، احاله به قانون ایران است. در حالی‌که اصل عدم تبعیض مبنی بر ضرورت اعمال قانون یکسان بر اشخاصی که در قلمرو یک دولت زندگی می‌کنند، در مواردی اقتضای حکومت قانون اقامتگاه را دارد. لذا در راستای اجرای عدالت و جلوگیری از اعمال بی رویه قانون مقر دادگاه، پذیرش عامل ارتباط اقامتگاه به عنوان قاعده ثانوی به ویژه در دعاوی احوال شخصیه اشخاص بی‌تابعیت در سیستم حقوقی ما پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع
الماسی، نجادعلی (1369). «تعیین تابعیت و اقامتگاه از دیدگاه تعارض قوانین». مجله حقوقی بین­المللی، شماره 12.
ــــــــــــــ (1389). حقوق بین­الملل خصوصی. تهران: نشر میزان. چاپ دهم.
سلجوقی، محمود (1389). بایسته­های حقوق بین­الملل خصوصی (1 و 2). چاپ دوازدهم. تهران: نشر میزان.
شیخ­الاسلامی، سیدمحسن (1382). «ارزیابی نظریات حاکم بر دستیابی به محتوای قانون خارجی در حقوق بین­الملل خصوصی». مجله نامه مفید، شماره 37.
ـــــــــــــــ (1385). «بررسی مبانی تعارض منفی قوانین یا احاله در حقوق بین­الملل خصوصی». مجله نامه مفید، شماره 58.
صادقی، محسن (1384). «مفهوم و اعمال نظم عمومی در مراجع قضایی و شبه قضایی و جلوه­های نوین آن». فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی. شماره 68.
 جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1388). ترمینولوژی حقوق. چاپ بیست و دوم. تهران: گنج دانش.
خمامی­زاده، فرهاد (1387). «تعارض قوانین-تعریف و جایابی عامل ارتباط». مجله تخصصی الهیات و حقوق دانشگاه رضوی، شماره 28.
نصیری، مرتضی (1396). تعارض قوانین در تجارت بین­المللی. تهران: انتشارات جنگل. چاپ دوم.
ـــــــــــــــ (1373). حقوق بین­الملل خصوصی. تهران: نشر آگاه.
مدنی، سیدجلال­الدین (1372). حقوق بین­الملل خصوصی. تهران: گنج دانش.
مقصودی، رضا (1396). «عامل ارتباط محل سکونت عادی در قواعد حل تعارض اتحادیه اروپا و ایران». فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، شماره 18.
Briggs Adrian (2013). The Conflict of Laws. Oxford University Press. Fourth Edition.                 
Clarkson & Hill’s (2016). Conflict of Laws. By Jonathan Hill, Máire Ní Shúilleabháin, Christopher M. V. Clarkson. Oxford University Press.
Clayton-Helm, L. (2020). “Out with the Old and In with the New: Bringing the law of domicile into the twenty-first century”. J. Int'l & Comp. L., 7, 199.
Convention Relating to the Settlement of the Conflicts between the Law of Nationality and the Law of Domicile [Anno Domini 1955].
Lando, O.; Dicey & Morris (1998). “The Conflict of Laws: A Review”. International & Comparative Law Quarterly, 47(2), 394-408.
Nikolaos A. Davrados (2017). Nationality, domicile and private international law revisited. University of Nicosia.
Ramanathan, S. (2021). “Concept of Domicile under Private International Law: An Understanding”. Available at SSRN 3841048.
 Schmidt, F. & Cheshire, G. C. (1951). “Nationality and Domicile in Swedish Private International Law”. The International Law Quarterly, 4(1), 39–59.
 Serikkeldinovna Abdrakhmanova Elmira and T. Begimjanovna Nyssanbekova Lyazza (2013). “Treatment of Domicile Concept in International Private Law”. Middle-East Journal of Scientific Research 16 (12): 1690-1693.
دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20
اسفند 1400
صفحه 155-166
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار