واکاوی آیات و روایات ادله اثباتی شهادت زن

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 . استادیار ققه و مبانی، دانشگاه پیام ‌نور

2 دکتری فقه و مبانی، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

در بحث ادله اثباتی شهادت زنان آیات و روایات متعددی در شرع وجود دارد و عدم پذیرش شهادت زنان، یکی از مسائلی است که به دلیل تغییر شرایط زمانی و محیطی، موردبحث درجامعه کنونی، می‌باشد. به نظر می‌رسد که این حکم قابل بررسی و بازنگری باشد. باید گفت اصلِ شهادت زن مورد پذیرش همه فقها است و از آیه 282 سوره بقره که تنها آیه‌ای است در آن به مرد بودن شاهد تصریح کرده و ارزش شهادت زن و مرد را معادل هم قرار نداده یعنی برای اثبات دعوا به یک اندازه مفید اثر نمی‌باشند، باید گفت دلایل متفاوتی برای عدم پذیرش شهادت ذکر شده که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان عدم آگاهی زنان عصر شارع دانست که در زمان کنونی این دلیل منتفی است؛ لذا در این پژوهش با نگاهی که دوباره به آیات و روایات و ادله فقها انداخته‌ایم به این نتیجه، رسیدیم که حکمِ تساوی قابل اجراست.

کلیدواژه‌ها


  1. سید محمدحسن، (1382) دیدگاه­های نو در حقوق کیفری اسلام،جلد2، چاپ دوم، تهران: میزان.
  2. قربا­ن­نیا، ناصر، (1384)، بازپژوهی حقوق زن، چاپ سوم، تهران: روزنو.
  3. قرشی،‌ سید علی اکبر، (1377)، ‌احسن الحدیث، ‌جلد1، تهران: ‌بنیاد بعثت.
  4. کاتوزیان، ناصر،(1374)، وقایع حقوقی، چاپ چهارم، تهران: یلدا.
  5. محمد ابن یعقوب ابن اسحاق کلینی الرازی،( 1375)،اصول کافی، ترجمه جواد مصطفوی،چاپ اول، تهران: بی­نا
  6. مطهری، مرتضی، (1366)، اسلام و مقتضیات زمان، چاپ پنجم، تهران: صدرا.
  7. ـــــــــــــــ، بی تا، سیری در سیره ائمه اطهار (ع) ، چاپ سوم، تهران: صدرا.
  8. مکارمشیرازی،‌ ناصر،‌1374، تفسیرنمونه، ج2،‌ تهران:‌ دارالکتب اسلامیه.
  9. موسوی خمینی، روح الله، (1361)، صحیفه نور، جلد21، بی جا: انتشارات شرکت سهامی چاپخانه وزارت ارشاد اسلامی.
  10. واحدی، قدرت الله ،(1384)، بایسته­های آیین دادرسی مدنی، چاپ دوم، تهران: میزان.
  11. مرعشی شوشتری،(1373)، سید محمدحسن، دیدگاه­های نو در حقوق کیفری اسلام،جلد2،  چاپ اول، تهران، میزان.
  12. رضایی، حسن،( 1382)، نقش مقتضیات زمان و مکان در نظام کیفری اسلامی، چاپ اول، تهران: عروج.

 

 

مقالات:

1-                       جعفری لنگرودی، محمدجعفر ، 1358،علم آزادی در گسترش ادله اثبات دعوا در حقوق اسلام، نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، فصل‌نامه، شماره 21.

2-                       جناتی،‌محمد ابراهیم ،1371، نقش زمان و مکان در اجتهاد، کیهان فرهنگی،بی جا: سال نهم ،‌ شماره3.

3-                       گرجی‌، ابوالقاسم، ‌1377، روزنامه زن‌، ش 145.

4-                        مجتهد شبستری، 1373، اقتراح،مجله نقد و نظر، سال اول، شماره اول،

5-                       محقق داماد، مصطفی ،1370، الاصول الاصلیة، فصلنامه رساله الثقلین، قم: السنة الثمانیة، العدد التاسع.س

6-                       مرعشی،جعفر،(9/2/1374)، روزنامه رسالت، ص 2.

7-                       مصاحبه با آیت الله نوری، مجله حوزه، 28،، سال پنجم، مهر و آبان 1367شماره 4

8-                       مطهری، مرتضی، (‌1371)، زن و گواهی، ‌پیام زن،‌ شماره7.

9-                        موسوی خمینی، روح الله،( 1367)، مجله حوزه، بی جا: مهر و آبان شماره 28چهارم سال پنجم.

10-                     مهرپور،حسین،(1378)، بررسی ارزش شهادت زن در قوانین موضوعه ایران و مبانی فقهی آن، نامه مفید، تابستان، شماره 18.

11-                     هاشمی، سیدمحمود ،( 1374)، مقاله تأثیرزمان و مکان دراجتهاد، فصلنامه فقه اهل بیت، سال اول، شماره سوم .