افشای دلیل و محدوده آن در دادرسی مدنی ایران و آمریکا

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

مسئله ارائه دلیل در دادرسی مدنی همواره از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است و در این زمینه به‌موجب یک قاعده کهن و فراگیر، بار اثبات ادعا بر عهده مدعی است. با این‌حال گاه شخص به دلیلی استناد می‌کند که در اختیار طرف مقابل یا شخص ثالث است. در این فرض جهت دستیابی به دلیل می‌توان از مکانیسم افشای دلیل بهره جست. در واقع، افشای دلیل فرایندی است که به‌موجب آن به درخواست یکی از طرفین دعوا طرف مقابل یا شخص ثالث ملزم می‌شود ادله و اطلاعات مرتبط با دعوا را که در مالکیت، کنترل یا تصرف دارد، به نفع متقاضی ارائه کند. حال موضوع این است که آیا شخص هر دلیلی را که در اختیار دارد ملزم به ارائه و افشای آن است یا محدودیت و معافیتی در این خصوص وجود دارد. در حقوق آمریکا با اینکه محدوده افشای دلیل به طور گسترده پذیرفته ‌شده است و آیین دادرسی مدنی فدرال طیف گسترده‌ای از اطلاعات را مجاز می‌داند، با این‌حال افشای دلیل بدون استثنا و محدودیت نخواهد بود؛ چراکه برخی از اطلاعات و ادله از محدوده افشا مستثنا شده‌اند؛ به‌عنوان نمونه اطلاعات مبادله­شده در رابطه بین وکیل و موکل از شمول افشای دلیل خارج ‌شده‌اند. در حقوق ایران همانند حقوق آمریکا برخی از این محدودیت‌ها وجود دارد؛ برای نمونه ماده ۳۰ قانون وکالت که وکیل را از افشای اطلاعات موکل منع می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Anderson, T., Schum, D., & Twining, W. (2005). Analysis of evidence. Cambridge University Press.
Bevan, N. R. (2008). Civil law and litigation for Paralegal. Linda Schreiber.
Dibafar, Soheila, Morteza, Shahbazinia, and Fereydoun Nahrini. (No date). “The law Governing Evidence of Claim in Private International Law (A Comparative Study in Iranian and English Law)”. Quarterly Journal of Comparative Law Research, Vol.24, No. 3, p. 71, quoted by Seyyed Mohsen Sadrzadeh Afshar, Abdullah Shams, Abdullah Khodabakhshi. (In Persian).
Erickson, J. (2019). Bespoke discovery. Rchmond School of Law, 71(6).
Field, R., Kaplan, B., & Kevin, C. (2020). Civil procedure (9th edition ed.). Wolters Kluwer.
Ghomashi, Saeed. (2006).  “Investigation of the Crime of Disclosure of Professional Secrets”. Journal of Litigation, No. 58, Year 10. (In Persian).
Glannon, J. (2019). The Glannon Guide to civil procedure (7th edition ed.). Wolters Kluwer.
Hazard, G. C., & Taruffo, M. (1993). American Civil Procedure. Yale University Press.
Katouzian, Nasser.  (2011).  Lessons from Specific Contracts. Volume 2, Tehran: Ganj Danesh Publications. 16th Edition.  (In Persian).
Katouzian, Nasser. (2000).  Introduction to the Science of Law. 34th Edition, Tehran, Publishing Sahami Company. (In Persian).
Katouzian, Nasser. (2011).  Proof and Evidence. Volume 1, Mizan Publications, 7th Edition. (In Persian).
Kerly, P., Banker, J., & Sukys, P. (2014). Civil Litigation (8th edition ed.). Cengage Learning.
Robert, R., & Labbe, A. (2015). The Clergy-Penitent Privileg: An overview. FDCC Quarterly.
Scheindlin, S. A. (2009). Electronic discovery and digital evidence (2th edition ed.). West Academic Publishing.
Shams, Abdullah. (2014).  Rules of Evidence.  Derak Publications. 25th Edition. (In Persian).
Shams, Abdullah.  (2014).  Rules of Civil Procedure. Volume 3, Derak Publications. 25th edition. (In Persian).
Spahn, T. E. (2013). A Practitioner’s Summary Guide to the Attorney-Client Privilege and the Work Product Doctrine. Mc Guirewoods LLP.
Summers, R. (1999). “Formal Legal Truth and Substantive Truth in Judicial Fact-Finding. Their Justified Divergence in Same Particular Cases, Cornell Law Faculty publication”. Law and Philosophy.
Ware, S. J. (2016). “The centrist Case Against Current (Conservative) Aribitration Law”. Florida Law Rewiev, 68.
Wittaker, L. (2000). The Priest-Penitent Privileged: Its Constitutionality and Doctorine. Regent University Law Review, 13(145).