با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

2 استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

چکیده

مالکیت ویژگی­ای است که در اثر هرگونه سلطه قانونی به وجود می­آید. آنچه تاکنون از این ویژگی گفته شده، در عرصه زمین بوده؛ در حالی که تلاش انسان برای حضور، فعالیت و زندگی در فضای خارج از زمین رو به افزایش است. همگام با این تلاش، بررسی جوانب گوناگون موضوع از دیدگاه حقوقی بیشتر اهمیت پیدا کرد. اگر زمانی جامعه جهانی با نگارش پیمان­های بین­المللی برای حضور انسان در فضا بسترسازی می­نمود، امروزه زوایای دقیق این حضور، نظریه­پردازی حقوقی در این عرصه را ناگزیر کرده است. یکی از این جوانب، کاربست «مالکیت» ماه است که معاهده فضای ماورای جو (1967) و موافقت­نامه ماه (1979)، «ماه» و منابع طبیعی آن را میراث مشترک بشریت دانسته و هرگونه ادعای مالکیت نسبت به آن را رد نمودند. در این نوشتار که به شیوه توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته، بر بنیاد حقوق اسلامی و با توجه به اینکه تاکنون در عرصه بین­المللی نسبت به مالکیت «ماه» توافقی به دست نیامده، در راستای همگامی با روح معاهدات بین­المللی، جنبه رد مالکیت «ماه» پذیرفته شد.

کلیدواژه‌ها

The Holy Quran. Translated by Nasser Makarem Shirazi.
A Group of Researchers. (2002). Encyclopedia of Islamic jurisprudence according to the religion of Ahl al-Bayt. Qom: Institute of Encyclopedia of Islamic Jurisprudence. (In Arabic)
Allame Helli, H. (1993). Tazkerat al-Foghaha. Qom: Al al-Bayt Institute. (In Arabic)
Allame Helli, H. (1999). Tahrir al-Ahkam al-Shareiar ala Mazhab al-Emamiat. Qom: Imam Sadigh Institute. (In Arabic)
Ameli, H. (No Date(. Maalem al-Din va Melaz al-Mojtahedin. Qom: Islamic Publications Office. (In Arabic)
Ansari, M. (1994). Ketab al-Makaseb. Qom: Commemoration Congress of Sheikh Ansari. (In Arabic)
Bahr Al Oloum, M. (1982). Bolghat al-Faghih. Tehran: Sadegh Library Publications. (In Arabic)
Edalatjou, T., Esmati, Z. (2018). The position of public order in international agreements on human rights and Iran-Islam legal system. Quarterly of Legal Encyclopedias. 1 (1), pp. 265 – 288. (In Persian)
Emami, S. H. (No Date). Civil Rights. Tehran: Eslamieh. (In Persian)
Farahidi, K. (1989). Ketab al-Ain. Qom: Hejrat. (In Arabic)
Fayazm, M. E. (1990). The lands. Qom: Dar al-Ketab. (In Arabic)
Fazel Movahed Lankarani, M. (2002). Tafsil al-Shariat fi sharh Tahrir al-Vasilat (al-Khoms va al-Anfal). Qom: Aemeye Athar Jurisprudential Center. (In Arabic)
Freeland, S. (2010). "Fly Me to the Moon: How Will International Law Cope with Commercial Space Tourism?". Melbourne Journal of International Law. 11 (1), pp. 85 - 118.
Gheraati, M. (2010). Tafser Nour. Tehran: The cultural center of lessons from the Quran. (In Persian)
 Haeri, A. (1997). Riaz al-Masael fi Tahghighal-Ahkam bedalael. Qom: Al al-Bayt Institute. (In Arabic)
Hamedani, A. R. (1996). Mesbah al-Faghih. Qom: Al-Jaafaria Foundation for the Revival of Heritage and the Islamic Publishing Foundation. (In Arabic)
Hashemi shahroudi, S. M. (2002). Contemporary jurisprudential readings. Qom: Institute of Encyclopedia of Islamic Jurisprudence. (In Arabic)
Hashemi shahroudi, S. M. (2004). Ketab al- Khoms. Qom: Institute of Encyclopedia of Islamic Jurisprudence. (In Arabic)
Hor e Ameli, M. (1998). Vasael al-Shia. Qom: Al al-Bayt Institute. (In Arabic)
Hosseini ameli, J. (No Date). Meftah al-Keramat fi sharh e Ghavaed al-Allama. Beirut: Dar Ehya al-Torath al-Arabi. (in Arabic)
Hosseini shirazi, S. S. (2004). al-Talight ala Sharaie al-Eslam. Qom: Esteghlal. (In Arabic)
Hosseini Sistani, S.A. (1996). Menhaj al-Salehin. Qom: Office of Ayatollah Sistani. (In Arabic)
Hosseini Zobeidi, M. (1993). Taj al-Arous men Javaher al-GHamous. Beirut: Dar al-Fekr. (In Arabic)
Ibn Doraid, M. (1988). Jomhorat Al Loghat. Beirut: Dar al-Elm. (in Arabic)
Ibn Fares, A. (1983). Mojam Maghaies Al Loghat. Qom: Islamic Publications Office. (In Arabic)
Isfahani, S.A. (1973). Vasilat al-Nejat. Qom: Mehr. (In Arabic)
Karaki, A. (1994). Jami al-Maghased fi sharh al-Ghavaed. Qom: Al al-Bayt Institute. (In Arabic)
Khoei, S. A. (No Date(. al-Mostanad fi sharh al-Orvat al Vothgha- al-Khos. No place: No publisher. (In Arabic)
Khoei, S. A. (No Date(. Mesbah al-Feghahat (al-Makaseb). No place: No publisher. (In Arabic)
Khomeini, S. R. (2000). Ketab al-Bai. Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute. (In Arabic)
Koleini, M. (2008). al-Kafi. Qom: Dar al-Hadith. (In Arabic)
Makarem shirazi, N. (1991). Jurisprudential rules. Qom: Imam Ali School. (In Arabic)
Makarem shirazi, N. (1993). Tafsir e Nemouneh. Tehran: Dar al-Ketab al- eslamiat. (In Persian)
Makarem Shirazi, N. (1996). Anvar al-Fighahat (Ketab al-Khoms va al-Anfal). Qom: Imam Ali School. (In Arabic)
Meshkini, A. (2008). Mostalahat al-Figh. Qom: al-Hadi. (In Arabic)
Mohaghegh damad, M. (1997). Ketab al-Khoms. Qom: Dar al-Esra. (In Arabic)
Mohaghegh damad, S. M. (1986). The rules of jurisprudence. Tehran: Islamic Sciences Publishing Center. (in Persian)
Moktazeri, H. A. (No Date). Ketab al-Khoms va al-Anfal. Qom: No publisher. (In Arabic)
Momen Qomi, M. (2009). The Local extent of the governorship. Ahl al-Bayt jurisprudence magazine. 53 (1), 3 – 14. (In Persian)
Momen Qomi, M. (2004). Islamic divine state or Islamic government. Qom: Islamic Publications Office. (In Arabic)
Moore, P., Hunt, G. E. (2008). The atlas of the solar system. Translated by Abbas Jafari. Tehran: Institute of geographical and cartography of Gitaology. (In Persian)
Mosavi ardebili, S. A. (2006). Figh al-Hodod va al-Taazirat. Qom: Mofid University. (In Arabic)
Mosavi khalkhali, M.M. (2006). Figh al-Shia (Ketab al-Khoms va al-Anfal). Qom: Dar al-Bashir. (In Arabic)
Mostafavi, H. (1982). Research in the words of the Quran. Tehran: Book translation and publishing center. (In Arabic)
Mozafar, M. (1972). Ehya al-Arazi al-Mavat. Cairo: al-Matbaat al-Alamiat. (In Arabic)
Naeeni, M. H. (1993). al-Makaseb va al-Bai. Qom: Islamic Publications Office. (In Arabic)
Najafi kashef al-ghita, A. (2002). Safinat al-Nejat va Meshkat al-Hoda va Mesbah al-Saadat. Najaf: kashef al-ghita Institute. (In Arabic)
Najafi kashef al-ghita, A. (No Date). Osas al-Taghwa leneil e Jannat al-Maava. No place: kashef al-ghita Institute. (In Arabic)
Najafi, M. H. (1983). Jawaher al-Kalam fi sharh Sharaye al-Eslam. Beirut: Dar Ehya al-Torath al-Arabi. (In Arabic)
Naraghi, A. (1995). Mostanad al-Shia fi Ahkam al-Shariat. Qom: Al al-Bayt Institute. (in Arabic)
Qomi, A. (1985). Tafsir al-Qomi. Qom: Dar al-Ketab. (in Arabic)
Ragheb Isfahani, H. (1991). Mofradat e Alfaz al-Quran. Beirut: Dar al-Elm. (in Arabic)
Sabzevari, A. (1992). Mohazab al-Ahkam fi bayan al-Halal va al-Haram. Qom: Almanar. (In Arabic)
Sabzevari, M. B. (2002). Kefayat al-Ahkam. Qom: Islamic Publications Office. (In Arabic)
Safi golpayegani, L. (1995). Hedayat al-Ebad. Qom: Dar al- Quran. (In Arabic)
Seyfi mazandarani, A. A. (1996). Dalil Tahrir al-Vasilat – al-Khoms. Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute. (In Arabic)
Shahid aval, M. (1998). Zekra al-Shia fi Ahkam al-Shariat. Qom: Al al-Bayt Institute. (In Arabic)
Shahid thani, Z. (1989). Al-Rowzat al-Bahiat fi sharh al-Lomat al-Dameshghiat. Qom: Davari Bookstore. (In Arabic)
Shahid thani, Z. (1992). Masalek al-Afham ela Tanghih Sharaye al-Eslam. Qom: Islamic Education Institute. (In Arabic)
Shertouni, R. (2007). Mabadi al-arabiat. Qom: Dar al-Elm. (In Arabic)
Soyouti, A. (1983). Al-dor al-Manthour fi Tafsir al-Quran Belmathour. Qom: Ayatollah Marashi najafi Library. (In Arabic)
Tabarsi, F. (1993). Majma al-Bayan fi Tafsir al-Quran. Tehran: Naser khosro. (In Arabic)
Tabatabaei qomi, T. (1998). Al-Ghayat al-ghoswa fi al-Taligh ala al-Orwat al-vothgha – ketab al-Khoms. Qom: Mahallati Bookstore. (In Arabic)
Tabatabaei, S. M. H. (1970). Al-Mizan fi Tafsir al-Quran. Beirut: Alami Publishing Institute. (In Arabic)
Taheri, H. (1997). Civil Rights. Qom: Islamic Publications Office. (In Persian)
Tarihi, F. (1996). Majma al-Bahrain. Tehran: Mortazavi. (In Arabic)
Tousi, M. (1986). Tahzib al-Ahkam. Tehran: Dar al-Kotob al-eslamiat. (In Arabic)
Yazdi, M. (1997). Ketab al-Khoms. Qom: Islamic Publications Office. (in Arabic)
Yazdi, M. K. (1989). Al-Orwat al-Wothgha fima taomo behe al-Balwa. Beirut: Alami Publishing Institute. (In Arabic)
https://www.americanscientist.org
https://www.donyayemadan.com
https://www.donyayemadan.com
https://www.irna.ir/xjxQmJ 
https://www.sat.isti.ir/ZZvd