نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایت الله آملی، آمل، ایران
2 استادیار حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران
چکیده
تا پیش از تصویب لایحه جدید قانون تجارت و قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مصوب 1394 قانونگذار به طور صریح شرکتهای دولتی را مشمول مقررات ورشکستگی نمیدانست. وجود این مسئله باعث شده بود که ورشکستگی شرکتهای دولتی تابع مقررات ورشکستگی شرکتهای تجاری در قانون تجارت قرار نگیرند. حقوق ایران با توجه به پراکندگی و گستردگی مواد قانون تجارت و دیگر قوانین در خصوص ورشکستگی شرکتهای دولتی به کلاف سردرگمی تبدیل شده است که به درستی نمیتوان از میان این مقررات شرکتهای دولتی را تابع مقررات ورشکستگی اعلام کرد؛ چرا که ورشکستگی شرکتهای دولتی پیشبینی شده در لایحه جدید قانون تجارت و قانون نحوه اجرای محکومیت مالی مصوب 1394 با اصل 44 قانون اساسی در تعارض است. از اینرو، به سادگی نمیتوان ورشکستگی آنها را اعلام کرد. در حقوق انگلستان نیز شرکتهای دولتی به طور کامل در اختیار دولت قرار ندارند و تنها از اساسنامهها و لوایح پارلمان میتوان مقررات مربوط به ورشکستگی آنها را اتخاذ کرد که در حقوق ایران شرکتهای دولتی نیز همانند دیگر شرکتهای تجاری میتوانند مشمول مقررات ورشکستگی در ماده 412 قانون تجارت شوند و دادگاه در صورت تشخیص بدهی مالی اینگونه شرکتها، پس از اعلام ورشکستگی باید نسبت به انحلال اینگونه شرکتها اقدام کند. در حقوق انگلستان تعارضات موجود در خصوص ورشکستگی شرکتهای دولتی بیش از حقوق ایران به چشم میآید؛ چرا که قوانین مدونی در خصوص ورشکستگی شرکتهای دولتی در انگلیس وجود ندارد.
کلیدواژهها
اسکینی، ربیعا (1392). شرکتهای تجاری. جلد اول. چاپ دوازدهم. تهران: انتشارات سمت.
ـــــــــــــــ (1399). حقوق تجارت: ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته. چاپ 25. تهران: انتشارات سمت.
امامی، سیدحسن (1393). حقوق مدنی. جلد چهارم، چاپ بیست و سوم. تهران: انتشارات اسلامیه.
حیدرپور، البرز (1375). محدودیتهای مدیران شرکتهای سهامی در حقوق ایران و انگلیس. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
دمرچیلی، محمد؛ حاتمی، علی؛ قرائتی، محسن (1394). قانون تجارت در نظام کنونی. چاپ 23. تهران: نشر میزان.
ساجدی، ولی (1378). «تشکیل، اداره و انحلال مؤسسات و شرکت های دولتی». فصلنامه حسابرس، شماره 41.
ستوده تهرانی، حسن (1395). حقوق تجارت. جلد چهارم. چاپ بیستم. تهران: انتشارات دادگستر.
سلجوقی، محمود (بیتا). مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری در زمینه مسائل مدنی. تهران: انتشارات دفتر تحقیقات و مطالعات وزارت بازرگانی.
شایگان، سیدعلی (1396). حقوق مدنی. چاپ اول. تهران: انتشارات مهرکلام.
شقاقینژاد، فتحالله (1372). «مقررات ورشکستگی در حقوق ایران». فصلنامه حسابدار، شماره 99 و 100.
شمس، عبدالله (1394). آیین دادرسی مدنی. جلد اول. چاپ سی و چهارم. تهران: انتشارات دراک.
شهباز یخفروزان، پریسا (1396). ورشکستگی شرکتهای دولتی در حقوق ایران و فرانسه. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد شهر قدس.
صقری، محمد (1376). حقوق بازرگانی، ورشکستگی نظری و عملی. چاپ اول. تهران: شرکت سهامی انتشار.
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1391). حقوق اداری. چاپ هجدهم. تهران: انتشارات سمت.
عالیپناه، علیرضا (1396). «بررسی شمول مقررات ورشکستگی نسبت به اشخاص حقوق عمومی در ایران». فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 80.
فیضی چکاب، غلامرضا (مصاحبه 26 خرداد 1393). لایحه جدید تجارت دچار اشکالات فراوان است. پایگاه خبری اختبار.
محسنی، تارا (1394). بررسی تطبیقی نظام حقوقی حاکم بر شرکتهای دولتی در حقوق ایران و انگلیس. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
محصولی، اسماعیل (1375). اثر حکم ورشکستگی نسبت به معاملات تاجر در حقوق ایران و انگلیس. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
منتینژاد، صادق (1386). «جرم پورسانت در حقوق کیفری ایران». نشریه حقوقی دادگستری، شماره 61.
نصیری، محمد (1388). حقوق بینالملل خصوصی. جلد اول. چاپ چهارم. تهران: انتشارات آگه.
Andrew Keay (1997). “In pursuit of the rationale Behind the Avoidance of pre-liquidation Transactions”. 18 sydney Law Review, p. 423.
Alternative Statutory Approach to Mollify American Reservations (2003). 19 AmUIntlLRev, pp. 107–51.
AM Dickerson ‘Insolvency Principles and the Odious Debt Doctrine: The Missing Link in the Debate’ (2007). 70/3 Law & Contemp Probs, pp. 53–79.
- Holmgren (1999). La renégociation multilatérale des dettes: le Club de Paris au regard du droit international. Bruylant Bruxelles. P. 417.
Elizabeth Warrcn (1992). “Bankruptcy policymaking in an lmperfect world”. Mih, L,Rev, p. 387.
Farar, Jhon. H.; Furey, N. H. (1991). Farar’s cimpany law. 3th ED. London. P. 43.
Fletcher, Ian. F. (1996). The law of insolvency, second ED. London: sweet Maxwell.
Gerard Mccormack Ccormack (October 2014). “Bankruptcy forum Shopping: The UK and US as Venues of Choice for Foreign Companies”. ICLQ, vol. 63, p. 830.
Goode, R. M. (2005). Principles of corporate insolvency law. 3rd end. London: Sweet & Maxwell. P. 2.
Ligh, L. H.; Goldberg, D. (1987). Northey and leigh’s introduction to company law. P. 9.
Mors, Geoffrey (1996). Charlesworth and Morse Company law. 15th ED. London: Sweet and Maxwell.
- Buckley (2003). “Sovereign Bankruptcy”. 15/2 Bond Law Review, pp. 95–110.
- Shandro and B. Jones (2005). “Bankruptcy jurisdiction in the US and Europe: reconsideration needed!”. 18 InsolvInt 129, p. 131. Also generally E Healy, ‘All’s Fair in Love and Bankruptcy Analysis of the Property Requirement for Section 109 Eligibility and Its Effect on Foreign Debtors Filing in US Bankruptcy Courts’ (2004) 12 AmBankrInstLRev 535.