نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه حقوق، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
میانجی‌گری یا سازش، نسبت به بقیه طرق حل و فصل اختلافات تجاری، دارای مزایای متعددی از جمله سریع بودن، ارزان بودن و حفظ روابط تجاری طرفین است. متأسفانه این طریقۀ حل اختلاف در دعاوی تجاری مورد استفاده وسیع قرار نمی‌گیرد و اشخاص و فعالان تجاری تا به حال نتوانسته‌‌اند از مزایای این طریق حل اختلاف بهره‌مند شوند. دلیل اصلی این عدم استقبال، عدم حمایت اجرایی کافی قوانین ایران از سازش‌نامه به عنوان نتیجه فرایند میانجی‌گری و سازش است. بنابراین، در این مقاله ضمن توضیح مزایای میانجی‌گری و ضرورت تقنین قوانین حمایتی در خصوص این طریقه حل اختلاف، قانونِ الگوی میانجی‌گری به مقنن ایران پیشنهاد شده است تا با تصویب آتی قانون مذکور، پیشرفت مهمی در زمینه حل و فصل اختلافات تجاری در ایران واقع شود. موضوعات فوق ذیل سه مبحث در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته است: «مزایای میانجی‌گری تجاری و ضرورت وجود سیاست تقنینی ویژه جهت حمایت از سازشنامههای تجاری»، «سیاست تقنینی کنونی نظام حقوقی ایران در خصوص میانجی‌گری تجاری» و «پیشنهاد قانونِ الگوی میانجی‌گری به دستگاه قانون‌گذاری».
کلیدواژه‌ها
ابراهیمی، سیدنصرالله؛ ابوترابی زارچی، محمدحسن (1399). «نقش قوه قضاییه در حل و فصل اختلافات تجاری به روش‌های الکترونیکی غیرقضایی». فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، دوره ۲۵، شماره ۹۱.
جنیدی، لعیا (1392). اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. چاپ سوم. تهران: انتشارات شهر دانش.
حبیبی منجده، محمد (1391). داوری تجاری بینالمللی تطبیقی. تهران: انتشارات گلوردی.
درویشی هویدا، یوسف (1392). «اصل محرمانه بودن در شیوههای جایگزین حل اختلاف». فصلنامه دیدگاه های حقوق قضایی، شماره 62 ، صص 39- 62.
شیروی، عبدالحسین (1385). «بررسی قانون نمونه آنسیترال در خصوص سازش تجاری بینالمللی». اندیشه‌های حقوقی، سال چهارم، شماره دهم، صص 76-45.
معبودی، رضا؛ رضائی، سیدعلیرضا (1399 الف). «قلمرو سازشنامههای مشمول کنوانسیون سازش 2019 با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران». فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 50، شماره 4، صص 783-801.
ـــــــــــــــ (1399 ب). «رویکرد کنوانسیون سازش 2019 و نظام حقوقی ایران در مورد چالش های سازش نامه های حاصل از میانجی‌گری تجاری بینالمللی». پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شماره 2، صص ۱۱۳-۱۳۸.
همتی کلوانی، احمد (1388). رویه قضایی در شناسایی و اجرای آرای داوری بینالمللی در ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد رشته حقوق تجارت بینالملل، دانشگاه شهید بهشتی.
Apter, I.; Muchnik, C. (2019). "Reservations in the singapore convention helping to make the new york dream come true". Cardozo Journal of Conflict Resolution, 20(4), pp. 1267-1282.
Boulet, Jean-Christophe (2019). "The Singapore Convention and the Metamorphosis of Contractual Litigation". Cardozo Journal of Conflict Resolution, Vol.20, No. 4, pp.1209-1234.
Broches, Aron (1984). "Avoidance and Settlement of International Investment Disputes". American Society of International Law, Vol. 78, No. 38, pp. 38-58.
Chong, Shou; Steffek, Felix (2019). "Enforcement of international settlement agreements resulting from mediation under the Singapore convention Private international law issues in perspective". Singapore Academy of Law Journal, No 31, pp. 448-486.
Christina G. Hioureas (2019). "The Singapore Convention on International Settlement Agreements Resulting from Mediation: A New Way Forward". Ecology Law Quarterly, Vol. 46, No. 1, pp. 61-70.
Chua, Eunice (2019 A). "Enforcement of International Mediated Settlements without The Singapore Convention On Mediation". Singapore Academy of Law Journal, No. 31, pp. 572-597.
ـــــــــــــــــ (2019 B). "The Singapore convention on mediation – A brighter future for Asian dispute resolution" Asian Journal of International Law, Vol. 9, Issue 2, pp. 195-205.
ـــــــــــــــــ (2015). "The future of international mediated settlement agreements: Of conventions, challenges and choices". A Chinese-English Journal on Negotiation Research Collection School of Law.
Claxton, James M. (2019). The Singapore Convention: Mediation in a New York State of Mind. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3416116, Last Accessed at: 2021.02.10.
Constain, Silvia (2014). "Mediation in Investor–State Dispute Settlement: Government Policy and the Changing Landscape". ICSID Review - Foreign Investment Law Journal, Vol. 29, Issue 1, pp. 25-40.
Deason, Ellen E. (2005). "Procedural Rules for Complimentary Systems of Litigation and Mediation-Worldwide". Notre Dame Law Review, Vol. 80, No. 553, pp. 1-46.
Freehills, Herbert Smith (2018). PwC and the International Mediation Institute, Global Pound Conference Series: Global Data Trends and Regional Difference. Available at: https://www.globalpound.org, Last Accessed at: 2021.02.10.
Hadikusumo, Josephine; Chua, Eunice (2015). Recent developments In international mediation: Singapore’s unique approach, Taipei International Conference on Arbitration and Mediation. Research Collection School of Law.
Hal, Abramson (2019). New Singapore Convention on Cross-Border Mediated Settlements, Catharine Titi; Katia Fach-Gomez, Mediation in International Commercial and Investment Disputes. London: Oxford University Press, First Edition.
Herisi, Ahdieh Alipour; Wendy, Trachte-Huber (2019). "Aftermath of the Singapore Convention: A Comparative Analysis between the Singapore Convention and the New York Convention". American Journal of Mediation, No. 12, p 154-173.
Lo, Chang-fa (2014). "Desirability of a New International Legal Framework for Cross-Border Enforcement of Certain Mediated Settlement Agreements". Contemporary Asia Arbitration Journal, Vol. 7, No. 1, pp. 120-138.
Morris-Sharma, Natalie (2019). "Constructing The Convention On Mediation The Chairperson’s Perspective". Singapore Academy of Law Journal, No 31, pp.487-519.
Nigmatullina, Dilyara (2019). Combining Mediation and Arbitration in International Commercial Dispute Resolution. First Published. NewYork: Routledge.
Peter, D’Ambrumenil (1997). Mediation And Arbitration. Great Britain: Cavendish Publishing Limited.
Quek Anderson, Dorcas (2019). Supporting party autonomy in the enforcement of cross-border mediated settlement agreements: A brave new world or unchartered territory?, Research Collection School Of Law Privatizing dispute resolution: Trends and limits, No. 41, Available at: https://ink.library.smu.edu.sg/sol_research/2909, Last Accessed at: 2021.02.10.
Redfern Alan; Hunter, Martin (2009). The Law and Practice of International Commercial Arbitration. London: Oxford University Press.
Reif Linda C. (1990). "Conciliation As a Mechanism for the Resolution of International Economic and Business Disputes". Fordham International Law Journal, Vol.14, pp. 578-638.
Rosner, Norel (2019). "The Singapore Convention: Reflections on Articles 1.3 on Scope, 8.1(b) on Reservations, and 12 on Regional Economic Integration Organizations". Cardozo Journal of Conflict Resolution, vol. 20, no. 4, pp.1259-1266.
Rovine, Arthur W. (2010). Contemporary Issues in International Arbitration and Mediation. Netherlands: Martinus Nijhoff Publisher.
Schnabel, Timothy (2019A). "The Singapore convention on mediation: framework for the cross-border recognition and enforcement of mediated settlements". Pepperdine Dispute Resolution Law Journal, Vol.19, pp. 1-60.
Schnabel, Timothy (2019B). "Recognition by Any Other Name: Article 3 of the Singapore Convention on Mediation". Cardozo Journal of Conflict Resolution, Vol. 20, No. 4, pp. 1181-1196.
Serbenco, Eduward (2012). "Bargaining in the Shadow of Arbitration: When Mediation Settlements become Enforceable Arbitral Awards". Romanian Journal of International Law, Vol. 14, pp. 68-105.
Sim, Christine (2019). "Conciliation of investor–state disputes, Arb-con-arb, and The Singapore Convention". Singapore Academy of Law Journal, Vol. 31, pp. 670-712.
Stipanowich, Thomas; Fraser, Véronique (2017). "The International Task Force on Mixed Mode Dispute Resolution: Exploring the Interplay Between Mediation, Evaluation and Arbitration In Commercial Cases".Fordham International law journal, No. 40.
Stitt, Allan J. (2004). Mediation: A Practical Guide. First published. Great Britain" Cavendish Publishing Limited.
Strong, S.I. (2014). "Use and Perception of International Commercial Mediation and Conciliation A Preliminary Report on Issues Relating to the Proposed UNCITRAL Convention". University of Missouri School of Law Legal Studies Research Paper, No. 28, pp. 1-53.
Sun, Wei (2019). Harmonization of China’s Legal System with the Convention: Suggestions for the Implementation of the Convention in China (Part 1). Accessed on 2019/10/18, Available at: http://mediationblog.kluwerarbitration.
Sussman Edna (2018). "The Singapore Convention Promoting the Enforcement and Recognition of International Mediated Settlement Agreements". Icc Dispute Resolution Bulletin, Issue 3, pp. 42-54.
Vanišová, Veronika (2019). Current Issues in International Commercial Mediation: Short Note on the Nature of Agreement Resulting from Mediation in the light of the Singapore Convention. Charles University In Prague Faculty of Law, Prague Law Working Paper Series, Available at: https://ssrn.com/ abstract= 3413560, Last Accessed at: 2021.02.10.
Zeller, Bruno; Trakman, Leon (2019). "Mediation and arbitration: the process of enforcement". University of New South Wales Law Research Series Uniform Law Review, No 1, pp. 1-18.
)