با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور تهران

2 دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور تهران

3 استاد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران

4 استادیارحقوق خصوصی دانشگاه شیراز

چکیده

نگاه غالب درنطام حقوقی ایران درباره ی ارث ووصیت این است که آن ها راازاحکام مفروض نموده ودرنتیحه هرگونه اثر گذاری اراده رادرموضوعاتشان مردودپنداشته اند؛درحالی که دراین پژوهش به تحقیق ثابت شده است که این دونهاد ازجنس حقوق  وهمانند دیگرموضوعات حقوق مدنی دارای احکامی هستند که جهت اتیان وپاس داشت مطلوبات آن ها تقنین گردیده است.
براساس پژوهش و کاوش در لایه های عمیق فقهی و حقوقی  دراین پژوهش این فرضیه ارایه و متقن شده است که موضوع و متعلق دو نهاد مزبور، حق ارث بری و حق ارث دهی است ،و موجودیت حقوقی آن ها به لحاظ حکمت وعلت تشریعی ،در جهت پاسداشت حقوق اشخاص در برخورداری ازترکه و نیز مدیریت ارث بری و ارث دهی(وصیت )در حوزه ی مقررات و مفروضات شرعی و قانونی است؛از این روی این دو نهاد دارای ارتباطات بسیار نزدیک ماهیتی، موضوعی و کاربردی هستند و بر یک دیگراثر گذارو از هم دیگر متأثرمی باشند؛درنتیجه اراده می تواند (همانند سایرحقوق بامراعات حقوق دیگران)به عنوان عنصری اثرگذاردرموضوعات ومتفرعات این دو نهاد حقوقی درحقوق زنده واجرایی مورد پذیرش قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

ابدالی،  بهزاد (1391). رویکردهای حقوق و رهیافت‌های فرا حقوقی. تهران: بنیاد حقوقی میزان.##شوکانی، محمد بن علی (2009). فتح الغدیر. مصر: المکتبه التوفقیه.##آملی، میرزاهاشم (1413). المکاسب والبیع، تقریرات النایینی. قم: مؤسسة النشرالاسلامی.##الامیر الصنعانی، محمد ابن اسماعیل (1430). سبل الاسلام تحقیق. بیروت: دارالکتاب العربی.##انصاری، شیخ مرتضی (1415). الوصایا و المواریث. قم: مجمع الفکر الاسلامی.##الرافعی، مصطفی (1993). تاریخ التشریع القواعد القانونیه و الشرعیة. بیروت: الشرکة العالمیة للکتاب.##الحرالعاملی، محمدبن حسن (بی ­تا).  الوسایل الشیعه. جلد 12. بیروت: داراحیا التراث العربی.##الحسینی العاملی، سید جواد (بی ­تا). مفتاح الکرامه، جلد 8. بیروت: داراحیا التراث العربی.##الخمینی، روح الله (1410). البیع. قم: مؤسسة مطبوعاتی اسماعیلیان.##الرافعی، مصطفی (1393). تاریخ التشریع و القواعد القانونیه و الشرعیه. بیروت: الشرکه العالمیه للکتاب.##الکاظمی، جواد (1429). صحه. قم: المکتبة المرتضویه الاحیاء الآثارالجعفریه.##المظفر، محمدرضا (1386). الصول الفقه مصطفوی. قم: دارالنعمان نجف اشرف.##خویی، ابوالقاسم (1417). مصباح الاصول. قم: مکتبه الداوری.##جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1370). حقوق اموال. تهران: کتاب‌خانة گنج دانش.##------ مکتب‌های حقوقی در حقوق اسلام. تهران: کتاب‌خانة گنج دانش.##جوادی آملی، عبدالله (1388). حق و تکلیف در اسلام. قم: مرکز نشر اسرا.##حایری شاه باغ، سید علی (1376).  شرح قانون مدنی. تهران: کتاب‌خانة گنج دانش.##راسخ، محمد (1381). حق و مصلحت. تهران: انتشارات طرح نو.##رحمانی، محمد (1374). ملاکات احکام و احکام حکومتی . تهران: موسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).##زارعی گلپایگانی، محمدابراهیم (1380). ارث. تهران: چاپ خانة دفتر انتشارات اسلامی.##سبزواری، عبدالاعلی (1414). مهذب الاحکام. قم: مؤسسة المنار.##شبلی، محمد مصطفی (1978). احکام المواریث بین الفقه و القانون. بیروت: دارالبیت العربیه.##شیخ صدوق(1369). من لایحضرالفقیه. قم: نشرصدوق.##صابری، حسین (1381). عقل و استنباط فقهی. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.##صانعی، یوسف (1384). استفتائات قضایی . جلد 2. تهران: نشر میزان.##طباطبایی، سید حسین (1385). تفسیرالایات الاحکام. نجف: مکتبة النجف.##نشرمیزانعامر، علی (1374). تبیین مفهومی احکام اولیه و ثانویه. تهران: بی ­نا.##عاملی، زین الدین بن علی (1413). مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام. جلد 12. قم: مؤسسة المعارف الاسلامی.##علامه، سید مهدی (1385). شروط باطل و تأثیر آن در عقود. تهران: نشر میزان.##قبله‌ای خویی، خلیل (1389). ارث. تهران: انتشارات سمت.##کاتوزیان، دکترناصر (1376). ارث. تهران: نشر دادگستر.##------ (1382). وصیت در حقوق مدنی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.##------ (1387).  قانون مدنی در نظم حقوق کنونی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.##گرجی، ابوالقاسم (1387). اندیشه‌های حقوقی. تهران: مجمع علمی مجد.##محقق داماد، سید مصطفی (1373). تحلیل فقهی و حقوقی وصیت. تهران: مرکز نشر علوم انسانی.##محقق حلی (1343). مختصر نافع. ترجمة دانش‌پژوه، محمدتقی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.##مدنی تبریزی، یوسف (1385). المسائل المستحدثه. (بی ­نا).##مراجع تقلید. (1387). توضیح المسائل. جلد 2. تهران: دفترانتشارات اسلامی.##مهرپور، حسین (1368). بررسی میراث زوجه در حقوق اسلام. تهران: انتشارات اطلاعات.##نبویان، سیدمحمود (1388). حق و چهار پرسش بنیادین. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).##نراقی، احمد (1417). عواید الایام. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی.##