حقوق خانواده
ابراهیم عبدی پور فرد؛ روح الله رضایی
چکیده
نگاه عینی یا ذهنی به قرارداد هرچند خود مسئله‌ای بیشتر نظری است، اما آثار عملی مهمی بهویژه در ضمانت اجرای اشتباهات قراردادی دارد. از دیرباز اعتقاد غالب بر این بوده که نظام حقوق نوشته رویکردی ذهنیت‌گرا و نظامهای کامن‌لایی نگاهی عینیت‌گرا به قرارداد دارند. به‌نظر می‌رسد این گزاره با کلیت خود چندان دقیق نباشد. پژوهش حاضر درصدد ...
بیشتر
نگاه عینی یا ذهنی به قرارداد هرچند خود مسئله‌ای بیشتر نظری است، اما آثار عملی مهمی بهویژه در ضمانت اجرای اشتباهات قراردادی دارد. از دیرباز اعتقاد غالب بر این بوده که نظام حقوق نوشته رویکردی ذهنیت‌گرا و نظامهای کامن‌لایی نگاهی عینیت‌گرا به قرارداد دارند. به‌نظر می‌رسد این گزاره با کلیت خود چندان دقیق نباشد. پژوهش حاضر درصدد است با روش توصیفی-تحلیلی با تبیین دقیق موارد اقتران و افتراق نظامهای حقوقی در فهم قرارداد، به بررسی این موضوع در مقررات، رویه قضایی و دکترین حقوقی بپردازد. در نظامهای انگلیس، فرانسه و آلمان، فهم قراردادیِ منبعث از مقررات و تصمیمات قضایی (نمای خارجی) یک فهم دیالکتیک عینی- ذهنیِ مشابه است، اما از منظر داخلیِ هر سیستم، موضوع بسیار متفاوت است. این تنها حقوقدانان آلمانی هستند که فهم آنها از قرارداد با فهم منبعث از رویه قضایی مطابقت دارد، اما حقوقدانان انگیسی و فرانسوی با فاصله گرفتن از رویه قضایی، به درک قرارداد به شیوه‌ای بیشتر خطی تمایل دارند که در انگلستان در اصل عینی و استثنائاً ذهنی و در فرانسه در اصل ذهنی و استثنائاً عینی است. دراین باره، به نظر می‌رسد بهرغم غلبۀ رویکرد عینیت‌گرا در فقه، فهم نظام حقوقی ایران از قرارداد، چه از بُعد بیرونی و چه از منظر داخلی، یک فهم ذهنی است؛ آنچه از رویکرد قانون مدنی، دکترین و رویه قضایی برمی‌آید، مؤید این فهم ذهنی است.
اسماعیل نعمت اللهی؛ روح الله رضایی
چکیده
منفعت اعتماد یکی از منافع سه‌گانه قراردادی است که می‌تواند پس از نقض قرارداد، توسط زیاندیده از دادگاه مطالبه شود. منفعت اعتماد هنگامی مطرح می‌شود که متعهدله پیش از نقض قرارداد بهوسیله متعهد، در راستای اجرای بخش قراردادی خود و با اعتماد بر اینکه طرف مقابل تعهدات قراردادی خود را انجام خواهد داد، اقدام به صرف هزینه‌‌هایی کرده ...
بیشتر
منفعت اعتماد یکی از منافع سه‌گانه قراردادی است که می‌تواند پس از نقض قرارداد، توسط زیاندیده از دادگاه مطالبه شود. منفعت اعتماد هنگامی مطرح می‌شود که متعهدله پیش از نقض قرارداد بهوسیله متعهد، در راستای اجرای بخش قراردادی خود و با اعتماد بر اینکه طرف مقابل تعهدات قراردادی خود را انجام خواهد داد، اقدام به صرف هزینه‌‌هایی کرده است که پس از نقض متعهد این هزینهها بیثمر مانده است. هدف از پرداخت خسارت به زیاندیده در چنین موقعیتی، قرار دادن وی در همان وضعیتی است که پیش از انعقاد قرارداد در آن وضعیت قرار داشته است. زیاندیده از نقض قرارداد می‌تواند تحت شرایطی به جای منفعت انتظار و استرداد، از باب منفعت اعتماد، خسارات وارده بر خود را از دادگاه مطالبه کند. در حقوق ایران و فقه امامیه هرچند صراحتاً به منفعت اعتماد اشاره نشده است، اما فروعاتی وجود دارد که میتوان آنها را مصادیقی از منفعت اعتماد دانست.
