با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران
علمی- پژوهشی
از مالکیت تا حاکمیت: مطالعه تطبیقی محیط زیست در حقوق و فقه اسلامی

محمد حسین رمضانی قوام آبادی؛ حسین سیمایی صراف

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 1-12

چکیده
  خاستگاه مالکیت و حاکمیت را باید به ترتیب در حقوق خصوصی و حقوق عمومی جستجو کرد. پرسش اصلی این تحقیق به حاکمیت و / یا مالکیت بر محیط زیست و عناصر طبیعی آن اختصاص دارد و بیشتر در صدد تبیین مفاهیم مزبور در دو حوزۀ حقوق و فقه اسلامی است. اوصاف خاص محیط زیست و ارتباط آن با منافع جمعی ـ برخلاف مالکیت شخصی بر مال معین ـ اقتضا دارد که رابطۀ دولت ...  بیشتر

علمی- پژوهشی
تعذر موقت اجرای تعهد و آثار آن

محمدباقر پارساپور؛ زهره افشار قوچانی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 13-26

چکیده
  شرایط اضطراری و قوۀ قاهره، اصطلاحاتی هستند که اغلب حقوقدانان درباره آنها سخن گفته و اثرشان را بر قرارداد و تعهدات طرفین تعیین کرده‌اند. در این میان، اغلب فقها و حقوقدانان ایران، با صحبت از خیار تعذر تسلیم، در باب عدم اجرای موقتی قرارداد، از حالتی که تأخیر در اجرا، موجب ضرر متعهدٌ‌له خواهد بود، سخن به میان نیاورده­اند و تعیین تکلیف ...  بیشتر

علمی- پژوهشی
تعهدات تبعی قراردادی در حقوق مدنی ایران و فرانسه

علی عباس حیاتی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 27-34

چکیده
  منشأ تعهد ممکن است قانون یا قرارداد باشد. آن بخش از تعهدات مندرج در قرارداد که به صورت صریح یا ضمنی، مورد توافق طرفین قرار گرفته، «تعهد اصلی قراردادی» نامیده می­شود. اما آن دسته از تعهداتی که به صراحت یا به صورت ضمنی، ناشی از ارادۀ متعاقدین نمی­باشد، بلکه به حکم قانون و به تبع قرارداد، لازم لاجراء می­گردد «تعهد تبعی قراردادی» ...  بیشتر

علمی- پژوهشی
حضانت طفل در فقه و حقوق ایران و مقایسه آن با حقوق انگلیس

سید محمد صدری؛ محمدیار ارشدی؛ حسن بادینی؛ ثمین عباسی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 35-47

چکیده
  حضانت، یکی از حقوق و تکالیف زوجین پس از نکاح و بچه دار شدن است. البته در حقوق ایران، جنبه تکلیفی بودن این حق، که بیشتر شامل نگهداری جسمی از کودک می­باشد مورد توجه قرار گرفته است، ولی در حقوق انگلیس، علاوه بر نگهداری جسمی، موارد دیگری را نیز در بر می­گیرد. دیدگاه فقهاء امامیه و مذاهب چهارگانه اهل سنت نسبت به ماهیت آن، متفاوت است و ...  بیشتر

علمی- پژوهشی
ماهیت و اثر شرط وفای به عهد هنگام توانایی در قراردادها

سام محمدی؛ مهدی فلاح

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 48-58

چکیده
  رواج استفاده از شرط «عندالقدرة و استطاعة» در برخی قراردادها، از قبیل: نکاح راجع به مهریه، سبب طرح این سؤال می‌شود که چنین شرطی دارای چه ماهیتی است و چه آثاری دارد؟ شناسایی ماهیت و آثار شرط عندالقدرة و استطاعة، باید با توجه به قواعد عمومی قراردادها و در چارچوب اصول و قواعد کلی، به انجام رسد و اختصاص به بحث نکاح ندارد. بررسی اثر ...  بیشتر

علمی- پژوهشی
مسئولیت مدنی ناشی از آلودگی‌های زیست محیطی در انفال

غفور خوئینی؛ سعید کرمی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 59-70

چکیده
  توجه به محیط زیست و حقوق مرتبط با آن مسأله­ای نوظهور است، تا جائی که امروزه حقوق محیط زیست، از زمرۀ حقوق اساسی و بنیادین بشر به حساب می­آید. دغدغۀ حفاظت از محیط زیست، بشر را به تدوین مقررات در سطح بین المللی واداشته است. اهمیت محیط زیست، به حدی است که هرچند معیار تقصیر، به عنوان یک ضابطۀ تمام عیار در مسئولیت مدنی مورد توجه حقوقدانان ...  بیشتر

علمی- پژوهشی
ولایت شوهر بر همسر، یا مسئولیت او در برابر خانواده

محمود کاظمی

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 71-84

چکیده
  قانون مدنی ایران، در مادۀ 1105، ریاست خانواده را از خصائص شوهر دانسته است. در فقه نیز از ولایت شوهر صحبت شده است. در مورد مفهوم «ریاست خانواده» و«ولایت شوهر» و اینکه آیا این امر امتیازی برای شوهر است یا تکلیف و مسئولیتی به شمار می­رود که بر عهدۀ او نهاده شده است و نیز حدود آن، بحث­های جدی در فقه و حقوق وجود دارد. همچنین در ...  بیشتر