با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

مبانی حمایت از مالکیت فکری با مطالعه موردی حق مولف

محمد روشن؛ حمید اسدی؛ سید محمد مهدی خلیل زاده

دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 40-60

چکیده
       وضع قوانین جدید دربارۀ مالکیت فکری و پیوستن به کنوانسیون‌ها و عهدنامه‌های بین‌المللی یکی از اصلی‌ترین اقدامات کشورها در این زمینه می‌باشد. اگرچه قبول و پذیرش نهاد حقوق مالکیت فکری در فقه امامیه هنوز مورد بحث و بررسی می باشد، اما قواعد فقهی متعددی وجود دارد که بیانگر حمایت از این نوع حقوق در فقه امامیه است. در حقوق ...  بیشتر

حقوق خانواده
تعلیل تطور حکم میراث زوجه در حقوق مدنی ایران

محمدرضا نبی زاده اربابی

دوره 11، شماره 2 ، اسفند 1401، ، صفحه 41-56

https://doi.org/10.30473/clk.2023.65330.3109

چکیده
  میراث زوجه همچون مفهوم ارث در فقه امامیه و بالتبع قانون مدنی ایران ویژگی­های خاصی دارد. کمیت میراث مزبور مبتنی بر آیات کریمه و لکن کیفیت آن بر خواسته از روایات معتبر از ائمه معصوم(ع) است. همه مذاهب اسلامی در کمیت میراث زوجه  اقوال یکسانی دارند؛ لکن در کیفیت دچار اختلاف­اند و این اختلاف ناشی از استناد پیروان مذهب امامیه به روایات ...  بیشتر

زمان و مکان انعقاد قراردادهای الکترونیکی

لعیا جنیدی؛ سحر کریمی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 42-54

چکیده
  با رونق گرفتن استفاده از ابزارهای الکترونیکی، به ویژه اینترنت برای انعقاد قراردادهای بین‌المللی، ‌اکثر آن‌ها در شرایطی منعقد می‌شوند که طرفین در مجلس واحدی گرد نیامده‌اند. از آنجایی که زمان و مکان هر قرارداد، از مختصات اصلی آن است و نتایج حقوقی فراوانی را به دنبال دارد، هر کشوری سعی می‌کند که قواعد و مقررات حاکم بر زمان و مکان ...  بیشتر

انحلال قهری و اختیاری قرارداد متعذر شده

مجید بنایی اسکویی

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 45-54

چکیده
  چکیده:  قرارداد، پدیده‌ای حقوقی است که اجرای مفاد آن مدتی ادامه می‌یابد و بطور معمول، با انجام تعهد، خاتمه می‌پذیرد. دوران اجرای قرارداد، و چگونگی پایان آن ، به نوع، موضوع و علل مختلفی بستگی دارد، شناخت دقیق هریک از این عوامل، به نحو قابل توجهی به اجرای آن کمک می‌کند. بی‌گمان، اجرای تعهد ساده‌ترین راه برای انجام هر قرارداد است، ...  بیشتر

باز بینی و نقد ادله فقهی حق حبس در نکاح مطابق ماده 1085 قانون مدنی

اکرم عبداله پور؛ الهه عبدالعلی‌نژاد؛ زهره خالقی

دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 45-56

https://doi.org/10.30473/clk.2020.7394

چکیده
  حق حبس به معنی حقّ خودداری یک طرف عقد معاوضی، از اجرای تعهّد خود، تا اقدام طرف دیگر به اجرای تعهّدش است. قریب به اتفاق فقها موافق اجرای حق حبس در عقود معاوضی هستند، ولی در رابطه با جریان حق حبس در نکاح بدین معنی که زوجه حق داشته باشد تا زمانی که مهر به طور کامل به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهرش دارد، امتناع کند مشروط به ...  بیشتر

دعوای متقابل اجباری در حقوق ایران و آمریکا

ایوب منصوری رضی؛ محمد حیدری

دوره 10، شماره 2 ، اسفند 1400، ، صفحه 45-56

https://doi.org/10.30473/clk.2022.42500.2417

چکیده
  در آمریکا دعوای متقابل به دو گونه اجباری و اختیاری است. در نوع اول خوانده باید تمامی دعاوی ناشی از منشأ دعوای اصلی را در قالب دعوای متقابل مطرح کند وگرنه به جهت قاعده اعتبار امر مختومه پذیرفته نمی­شوند. در ایران وفق ظاهر ماده 141 قانون آیین دادرسی مدنی اقامه دعوای متقابل ناشی از منشا دعوای اصلی یا دارای ارتباط کامل با آن برای خوانده ...  بیشتر

بررسی تطبیقی جبران خسارت معنوی هتک حیثیت اشخاص در نظام حقوقی ایران و انگلستان

ریحانه کوشش کار؛ وحید قاسمی عهد

دوره 8، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 47-64

https://doi.org/10.30473/clk.2019.6028

چکیده
  هتک حیثیت، یکی از مهمترین انواع خسارت معنوی است که در این مقاله، قابلیت جبران و روش های آن در نظام حقوقی ایران وانگلستان مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است. این مفهوم اگرچه در قوانین ایران تعریف نشده  لکن با توجه به منابع قانونی موجود مانند قانون اساسی، قانون مسئولیت مدنی و سایر قوانین، تردیدی در مطالبه آن به خصوص برای اشخاص حقیقی ...  بیشتر

حقوق خانواده
اصول تفسیری در احتمال و تعارض نسخ و تخصیص

سعیده باقری اصل؛ حیدر باقری اصل

دوره 12، 1 (بهار و تابستان 1402) ، شهریور 1402، ، صفحه 47-58

https://doi.org/10.30473/clk.2023.69489.3203

چکیده
  یکی از موارد بهره‌جویی از اصول تفسیری در احتمال نسخ مادة قانونی یا تخصیص عموم آن و نیز در تعارض نسخ مادة قانونی و تخصیص عموم آن است. هر چند اصولیان تا حد امکان سعی دارند تعارض دو ماده را با استناد به قواعد تعارض عام و خاص حل نمایند، ولی گاهی شرایط امکان تخصیص وجود ندارد و ناچار باید به نسخ نظر داد. بنابراین سؤال اصلی تحقیق در این خصوص ...  بیشتر

محدودیت های خسارات قابل جبران در حقوق رقابت

رضا خشنودی؛ سید علیرضا شکوهیان؛ رضا علی پور

دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 49-62

چکیده
  در حقوق رقابت، مفهوم و محدودة ضرر، از جهات مختلف تجزیه‌و‌تحلیل می‌شود. یکی از این جهات، آن است که ضرر باید ناشی از اعمال و رویه‌های ضدرقابتی باشد. مورد دیگر محدودة خسارت قابل جبران است که به سبب وقوع این‌گونه خسارات در بستر بازار، اهمیت والایی دارد. هرچند از لحاظ نظری و بر اساس اصل کلی، همة خسارات باید جبران شوند؛ ولی در عمل، برخی ...  بیشتر

بازپژوهی پیرامون مفهوم و مبانی فقهی- حقوقی قاعده مقابله با خسارت

میلاد مشایخ؛ غفور خوئینی؛ ابوالحسن مجتهد سلیمانی

دوره 7، شماره 2 ، دی 1397، ، صفحه 55-70

https://doi.org/10.30473/clk.2018.5424

چکیده
  زیان‌دیده در مسائل مربوط به ضمان و مسئولیت مدنی و جزائی جایگاه ویژه‌ای دارد، چرا که دعاوی مرتبط با ابواب اشاره شده عموماً حول محور موضوعات ادعایی آسیب دیدگان اعمال زیان‌بار به وجود می‌آیند. همان‌طور که تمسک به افعال موجب زیان در فقه امامیه و حقوق ایران قبیح و ناپسند می‌باشند، سوء استفاده احتمالی زیان‌دیده نیزاز وضعیت پیش آمده ...  بیشتر

استحقاق نجات‌دهنده به دریافت غرامت ویژه موضوع ماده 14کنوانسیون 1989 نجات دریایی

بنفشه مظلوم ترشیزی؛ غلام نبی فیضی چکاپ

دوره 10، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 61-72

https://doi.org/10.30473/clk.2022.54250.2802

چکیده
  همزمان با توسعه حمل و نقل دریایی و افزایش احتمال وقوع سوانح دریایی، همچنین رشد آگاهی­های عمومی نسبت به اهمیت محیط زیست دریایی، ضرورت جلوگیری و کاهش آلودگی محیط زیست دریایی بیش از پیش مورد توجه تمامی کشورها، به ویژه کشورهای ساحلی قرار گرفت. در راستای رفع این نیاز و جهت تأمین انگیزه کافی برای نجات­دهندگانی که فقط در صورت نجات اموال ...  بیشتر

مفهوم و تاثیر قوانین موجد حق در داوری داخلی با نگاهی به رویه قضایی

احسان مظفری؛ محمود قیوم زاده؛ محمد رضا پاسبان

دوره 8، شماره 2 ، آذر 1398، ، صفحه 65-74

https://doi.org/10.30473/clk.2019.47185.2573

چکیده
  در قوانین کنونیِ ایران اشاره روشنی به مفهوم قوانین موجد حق نشده است و تنها در مادة 482 و بند یک مادة 489 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی لزوم رعایت آن در آرای داوری آمده است. باوجود اشاره‌های مکرر به الزام رعایت قوانین موجد حق در رأی داور، عدم تبیین مفهوم و حتی عدم اشاره به مصادیق قوانین موجد حق در قوانین مانعی ...  بیشتر

ماهیّت حقوقی قرارداد واگذاری حقّ اختراع

طوبی صادقی؛ میرقاسم جعفرزاده

دوره 6، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 40-50

چکیده
  چکیده از آنجا که به موجب قرارداد واگذاری، انتقال کامل تمامی حقوق مالکانه با قطع علقه مالکیّت انجام می‌ گیرد، اوصاف و شرایط چنین قراردادی قالب سنّتی عقد بیع را تداعی می‌ نماید. از سوی دیگر امکان واگذاری حقّ اختراع در قالب قرارداد نامعیّن موضوع مادّۀ 10 قانون مدنی و یا با ماهیتّی مستقل و به عنوان یک عقد معیّن نیز مفروض است. بر مفروضات ...  بیشتر

نگاهی نو به دیدگاه امام خمینی در باره مالکیت معنوی

طاهر علی محمدی؛ احمد اولیایی

دوره 5، شماره 2 ، مهر 1395، ، صفحه 41-48

چکیده
  چکیده موضوع مالکیت معنوی که ناشی از هنر و ابتکارات انسان است، اگر چه بحث از آن در حقوق موضوعه دارای سابقه‌ای نسبتاً طولانی می‌باشد؛ اما در فقه امامیه در عصر حاضر مورد بررسی جدی قرار گرفته است. طرح این موضوع در مجامع فقهی دیدگاه‌های متفاوتی را از سوی فقها در پی داشته است؛ به‌­­طوری که برخی آن را همانند مالکیت مادی محترم شمرده و ...  بیشتر

عدالتی متفاوت بر مبنای قانونی نارسا، تفسیرها و آرای متناقض قضایی درخصوص اسناد تجاری

یوسف درویشی هویدا

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 44-58

چکیده
  در کنار قانون صدور چک مصوب 1355 با اصلاحات بعدی آن که فقط درخصوص چک‌هایی که محال‌علیه آن بانک باشد، اعمال می‌شود، قانون تجارت مصوب 1311 مهم‌ترین قانون در نظام قانون‌گذاری ماست که قواعد حاکم بر اسناد تجاری را بیان کرده است. این قانون که برگردان ناقصی از قانون تجارت 1807 فرانسه است، مقررات صریح، روشن و جامعی دربارة اسناد تجاری دربرندارد ...  بیشتر

تشریفات و آیین اعطای مهلت عادله

حسن بادینی؛ حسن محسنی؛ هادی ملک تبار

دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 47-57

چکیده
   تشریفات و رعایت قواعد آیین دادرسی از الزامات نخستین حق در دادگستری است که موجب تضمین اصول دادرسی و ایجاد طمأنینه در امر قضا می‌شود. تشریفات اصولاً باید توسط قانون‌گذار معین شوند تا هم بار تعیین آن بر دوش دادرس نیفتد و هم طرفین دادرسی را در معرض خطر آسیب ناشی از استبداد قضایی قرار ندهد. مهلت عادلة قضایی، در نظام حقوقی ما، علی‌رغم ...  بیشتر

ماهیت و اثر شرط وفای به عهد هنگام توانایی در قراردادها

سام محمدی؛ مهدی فلاح

دوره 3، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 48-58

چکیده
  رواج استفاده از شرط «عندالقدرة و استطاعة» در برخی قراردادها، از قبیل: نکاح راجع به مهریه، سبب طرح این سؤال می‌شود که چنین شرطی دارای چه ماهیتی است و چه آثاری دارد؟ شناسایی ماهیت و آثار شرط عندالقدرة و استطاعة، باید با توجه به قواعد عمومی قراردادها و در چارچوب اصول و قواعد کلی، به انجام رسد و اختصاص به بحث نکاح ندارد. بررسی اثر ...  بیشتر

صلاحیت دادگاه‌های ایران در قلمرو حقوق بین‌الملل خصوصی

همایون مافی؛ رشید ادبی فیروزجایی

دوره 3، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 48-63

چکیده
   قانون مدنی، در ماده‌ی 971 در خصوص تعیین صلاحیت دادگاه‌های داخلی، برای رسیدگی به دعاوی بین‌المللی و نیز آیین دادرسی قابل اجرا در این دعاوی، متضمن این قاعده است که دعاوی از حیث صلاحیت محاکم و قوانین راجع به اصول محاکمات تابع قانون محلی است که در آنجا اقامه می‌شود. اما، قوانین داخلی ایران، در خصوص ماهیت و موارد صلاحیت بین‌المللی ...  بیشتر

ماهیت و آثار «خسارت‌تنبیهی» در حقوق کامن لا (با مطالعه تطبیقی)

ابراهیم تقی زاده؛ علی خسروی فارسانی؛ میثم موسی پور

دوره 1، شماره 1 ، شهریور 1391، ، صفحه 49-60

چکیده
  «خسارت­تنبیهی»، نوعی از خسارات است که خوانده به خاطر رفتار توأم با تجری و سوء­نیتی که در ایراد خسارت داشته، باید به خواهان بپردازد. خاستگاه این نهاد حقوقی در حقوق کامن­لا و به­ ویژه در کشور انگلستان بوده که به سرعت در سایر کشورها نیز گسترش یافته است و اهدافی نظیر بازدارندگی افراد جامعه از ایراد زیان عمدی را دارد؛ بر اثر ...  بیشتر

مسئولیت مدنی ناشی از ارادۀ ضمنی در قالب سکوت (مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوق عرفی، فقه و حقوق ایران)

مرتضی وصالی ناصح

دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 49-60

چکیده
       ارادۀ ضمنی، ممکن است از فعل یا ترک فعل استنباط شود. از طرفی تحقق مسئولیت مدنی در قالب ترک فعل پذیرفته شده است .در نتیجه، سکوت نیز که نوعی ترک فعل(عدم بیان) است، اگر بیانگر از ارادۀ ضمنی ساکت در بروز خسارت باشد ، موجب تحقق مسئولیت مدنی خواهد بود .  هر چند در عرف رایج است که « سکوت علامت رضاست » ،امّا در حقیقت اینگونه ...  بیشتر

رابطۀ حقوقی بانی و ناشر در اوراق اجاره، مرابحه و مضاربه

حمید بهرامی احمدی؛ مهدی باقری

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 50-62

چکیده
  اوراق اجاره، مرابحه و مضاربه از ابزارهای مالی جدیدی هستند که در کشورهای اسلامی به جهت مطابقت با احکام شرع، مورد اقبال قرار گرفته­اند. دلیل این مطلب، از یک طرف، مبتنی بودن ابزارهای مزبور بر عقود اسلامی و از طرف دیگر، عدم وجود ربا در این اوراق است. در فرآیند انتشار صکوک فوق، نهادها و اشخاصِ مختلفی درگیر هستند که این امر، سبب بروز روابط ...  بیشتر

واکاوی روائی فقهی – حقوقی وقف حقوق معنوی

احسان علی اکبری بابوکانی؛ حسین حقیقت پور

دوره 6، شماره 2 ، مهر 1396، ، صفحه 50-61

چکیده
  فرض مشهور فقهای شیعه در متعلّق وقف بر مبنای روایات اعیان است. حال سؤالی به ذهن پژوهشگر متبادر می گردد و آن اینکه، آیا توسعة متعلّق وقف به مالکیت فکری و امور معنوی نیز امکان دارد یا خیر؟ نگارنده در مقالة حاضر به روش تحلیلی توصیفی برخلاف پیش فرض مشهور، توسعة متعلّق وقف به غیراعیان را ضمن اثبات مالکیت محصولات فکری و مشروعیّت مالکیت معنوی، ...  بیشتر

تحوّل درحقوق ارث زن از اموال غیر منقول شوهر

محمد حسن صادقی مقدم

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 55-67

چکیده
  چکیده ‌     مجلس شورای اسلامی، در بهمن ماه 1387(ه.ش)مواد 946 و 948 قانون مدنی ایران را اصلاح کرد. با این اصلاح و سهیم کردن زوجه در قیمت زمین، تحولی چشم‌گیر در حقوق ارث زوجه از اموال شوهر به وجود آمد. این تحول، بیش از هر چیز مدیون اظهار نظر صریح یکی از فقهای معاصر است که زمینه مناسب را برای ارائه طرح از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ...  بیشتر

مسئولیت مدنی و کیفری ناشی از فعالیتهای ورزشی

سید محمد حسینی؛ الهام اسحاقی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 55-67

چکیده
  در عصر حاضر، ورزش یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های سالم در میان جوانان و نوجوانان است و از جمله راه‌های تربیت در میان جوانان می‌باشد که می‌تواند بودجۀ عظیمی را به خود اختصاص دهد که البته این فعالیت‌ها در مواردی همراه با خطراتی برای ورزشکاران می‌باشد؛ زیرا در بازی‌ها و فعالیت‌های ورزشی، آسیب دیدن امری اجتناب‌ناپذیر و طبیعی است. اگر ...  بیشتر

تاثیر ابطال گواهی اختراع در قراردادهای جذب فناوری

علی روحی زاده کیکانلو؛ مجید عباس تبار

دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 57-66

https://doi.org/10.30473/clk.2021.28425.1982

چکیده
  یکی از پرسش‌های قابل‌طرح در خصوص قرارداد جذب فناوری، تأثیر ابطال گواهی در وضعیت قرارداد است. ‏موضوع قرارداد مذکور، مجموعه‌ای از حق اختراع و دانش‌های فنی به همراه کمک‌های آموزشی و فنی و مدیریتی ‏می‌باشد به‌گونه‌ای که انتقال گیرنده را در فناوری موضوع قرارداد به خودکفایی برساند و اعطای مجوز بهره‌برداری‏، جزئی از قرارداد ...  بیشتر