با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 ٭ استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور، مرکز قم (نویسندۀ مسئول).

2 ٭٭ کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری، دانشگاه قم

چکیده

 
چکیده
بانک های اطلاعاتی می توانند دارایی تجاری ارزشمندی باشند بنابراین حقوق به دو روش از آن ها حمایت می کند: بر اساس حقوق ادبی و هنری و بر اساس حقوق ویژۀ مالکیت فکری. شرط اصالت برای یک بانک اطلاعاتی به این معنی است که از برخی بانک های اطلاعاتی، حتی اگر سرمایه گذاری اساسی برای تولید آن ها نیز انجام شده باشد، به موجب حقوق ادبی و هنری حمایت نمی شود و بحثی که مطرح بوده این است که آیا چنین سرمایه گذاری باید موردحمایت حقوق ویژه ای قرار گیرد؟ با توجه به اینکه ممکن است تلاش قابل توجهی برای تولید یک بانک اطلاعاتی انجام گرفته باشد که در حقوق مالکیت فکری تحت عنوان «عرق جبین» شناخته شده است، حقوق ویژۀ بانک های اطلاعاتی، تأسیس شده است تا به صورتی خاص از این تلاش و سرمایه گذاری حمایت کند. در این مقوله سرمایه گذاری شامل هرگونه سرمایه گذاری مالی، انسانی یا فنی است. حقوق ویژۀ حمایت از بانک  های اطلاعاتی جزئی از حقوق مالکیت فکری است که گرچه قابل مقایسه با حقوق ادبی و هنری است، اما متمایز از آن می باشد. این دسته از حقوق برای شناسایی سرمایه گذاری صرف شده در گردآوری یک بانک اطلاعاتی، حتی زمانی که فاقد جنبۀ آفرینشی و اصالت موردنظر در حقوق ادبی و هنری باشد، تأسیس می شود. در این نوشتار پس از بررسی مفهوم و ضرورت تأسیس حقوق ویژۀ مالکیت فکری و پیشینۀ آن برای حمایت از بانک های اطلاعاتی غیراصیل، مؤلفه های این دسته از حقوق در سطوح بین المللی و ملی موردبررسی قرار گرفته است. نتیجۀ  حاصل این است که برای تعیین حقوق و تکالیف در این حوزه، رفع ابهامات و عدم قطعیت ها، تأسیس چنین حمایتی ضروری است.

کلیدواژه‌ها



.
منابع
پیش نویس لایحۀ قانون حمایت از سازندگان پایگاه های داده. قابل دسترس در پایگاه اطلاع رسانی شورای عالی انفورماتیک کشور.
زرکلام، ستار (1387). حقوق مالکیت ادبی و هنری. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت).
طارم سری، مسعود (1385). «نقش حمایت از حقوق مالکیت فکری در توسعۀ صادرات با رویکرد زنجیرۀ تأمین». فصلنامۀ اقتصاد و تجارت نوین. شمارۀ 6.
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون تأسیس سازمان جهانی مالکیت معنوی. روزنامۀ رسمی جمهوری اسلامی ایران. شمارۀ 16509. مورخ 12/8/1380.