با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

عضو علمی دانشگاه تهران

چکیده

در سال‌های متمادی "داوری‌پذیری" دعاوی مرتبط با حقوق عمومی با چالش همراه بوده است. این چالش در نگاه اول، ناشی از تعریف سنتی کارکرد داوری به‌عنوان نهادی خصوصی و مبتنی بر رضایت طرفین برای حل اختلافات است. درگذر زمان نهاد داوری از ابزاری متعلق به ارادة اشخاص خصوصی تبدیل به بخشی از نظام کلی حاکمیت قضایی شده است. این تعریف جدید از نهاد داوری در کنار وابستگی و پیوستگی شدید منافع عمومی و خصوصی در روابط اجتماعی و حقوقی مستلزم این است تا در فرآیند رسیدگی داوری، داور بتواند در حوزه‌هایی تصمیم‌گیری نماید که به نحوی با حقوق عموم نیز مرتبط است. این قاعده به لحاظ نظری بر واگذاری تشخیص گسترة صلاحیت و صدور حکم به داور تا مرحلة صدور حکم از محتوای قوانین نیز قابل‌برداشت است؛ اما آنچه مسئله را عملی‌تر می‌سازد مرحلة درخواست ابطال حکم داوری و مسألة اجرای احکام داوری است. باوجوداین، اگر بر اساس قاعدة داوری پذیری دعاوی مرتبط با حقوق عمومی، داور را ملزم به اعمال قواعد آمره بدانیم، مهم، نحوة مداخله در ارزیابی اعمال این قواعد آمره در دو مرحلة ذکرشده است. هدف این مقاله بررسی مسألة سطح مداخلة دادگاه‌ها در ارزیابی اعمال قواعد آمره توسط مراجع داوری است تا بر اساس رویکرد تحلیلی و تطبیقی در عرصة تجارت بین‌الملل مورد تحلیل قرار دهد
 

کلیدواژه‌ها

اسکندری، حسین (1391). «آثار اعتراض به رأی داوری در کنوانسیون‌ های بین المللی و حقوق داخلی کشورها». فصلنامة حقوق. دورة 41. شمارة 4. صص 38-21.##افتخارجهرمی، گودرز  (1378). «تحولات نهاد داوری در قوانین موضوعه ایران و دستاورد آن در حوزة داوری بین‌ المللی». فصلنامة تحقیقات حقوقی. شمارة 27 و 28.##انصاری، علی؛ مبیّن، حجت (1391). «قواعد فراملی در داوری تجاری بین المللی و جایگاه آن در حقوق ایران». فصلنامة حقوق. دورة 41. شمارة 3. صص 56-37.## ایرانشاهی، علیرضا (1391). «آثار فرا سرزمینی جریان دادرسی اعتراض به رأی داوری». مجلة نامة مفید. شمارة 94. صص 40 -25.##باقری، محمود (1387). «قابلیت داوری اختلافات ناشی از حقوق اقتصادی: ناکامی قراردادی در رجوع به داوری در دعاوی حقوق رقابت و حقوق بازار بورس». مجلة تحقیقات حقوقی. شمارة 48، صص 346-277.##جنیدی، لعیا (1381). اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. تهران: انتشارات شهر دانش. ##------ (1381) اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی. تهران: موسسة مطالعات و پژوهش‌ های حقوق تهران.##------ (1387). «مسألة اجرای آرای داوری ابطال‌ شده». مجلة حقوق. دورة 38. شمارة 4 . صص 160 - 137.##خزاعی، حسین (1377). «شناسایی و اجرای احکام داور بین‌ المللی». مجلة دانشکده حقوق و علوم سیاسی (دانشگاه تهران). شمارة 39. صص 70 – 35.## خوشحال، فائزه (1391). «داوری غیر محلی». نشریة راه وکالت. سال 4. شمارة 7. صص 61 – 52.##دانای علمی، منیژه (1389). «حدودة کنترل قاضی در شناسایی و اجرای آرای داوری مطالعه تطبیقی نظام‌ های حقوقی ایران و فرانسه». نشریة کانون وکلا. شمارة 208 و 209. صص 120 - 97.##سیفی، سیدجمال (1377). «قانون داوری تجاری بین‌ المللی ایران همسو با قانون نمونه داوری آنسیترال». مجلة حقوقی بین‌ المللی. شمارة 23. صص  82- 35.##شمس، عبدالله (1386). آیین دادرسی مدنی. تهران: نشر دراک. ##ضرابی، میترا (1391). «بررسی وجوه اشتراک بین قانون داوری 1996 انگلستان و قانون داوری تجاری بین‌المللی ایران». مجلة نامة مفید. شمارة 91. صص 160 -141.##کریمی، عباس (1391). حقوق داوری داخلی. تهران: موسسة انتشارات دادگستر. ##مظفری، مصطفی؛  فدایی، حسن (1390). «بررسی شرایط##داوری در قانون داوری تجاری بین‌المللی ایران و مقررات داوری آنسیترال و مقررات داوری ICC». نشریة کانون وکلا. شمارة 212. صص 288 -280.##مکرمی، علی‌ محمد (1375). «شناسایی و اجرای آراء داوری خارجی در حقوق ایران». فصلنامة دیدگاه‌ های حقوق قضایی. (زمستان 1375). شمارة 4. صص 164 – 143.##نیکبخت، حمیدرضا؛ پیری، فرهاد (1392). «امتناع از شناسایی و اجرای آرای داوری خارجی باطل‌شده». مجلة حقوقی بین‌ المللی. شمارة 48.  صص 34 – 7.##
Athanasakis, D. (2008) Law applicable to merits of the arbitration dispute (an overview of the English, Swiss and French arbitration laws).Munich Personal RePEc Archive##Blankely, G. (2007) The minimalist and maximalist approach to reviewing competition law awards: a never-ending saga. Stockholm International Arbitration Review, No. 2.##Blankley, G & Landolt, P (2010). EU and US Antitrust Arbitration: A Handbook for Practitioners.Kluwer Law International.##Blessing, M. (1999). Impact of the extraterritorial application of mandatory rules of law on international contracts, Helbing & Lichtenhahn. Swiss Commercial Law Series, In Nedim, P.V. (Ed.). Volume 9.##Blessing, M. (2003). Arbitrating antitrust and merger control issues. In Swiss Commercial Law Series, Volume 14.##Chinn, C. (2008). Arbitration of antitrust claims in the United States and Europe. The International Journal of Arbitration, Mediation and Dispute Management, Volume 74, (No. 4).##El-Ahdab, J. (2011). Arbitration with the Arab Countries, Kluwer Law International.##Greenawalt, A. K. A. (2008). Does international arbitration need a mandatory rules method?. American Review of International Arbitration, Vol. 18, (No. 103).##Guzman, A. T. (2000). Arbitrator Liability: reconciling arbitration and mandatory rules. Duke Law Journal, Vol. 50.## Kokkoris, I. & Lianos, I. (2010). The reform of EC competition law: New challenges.Kluwer Law International##Komninos, A. (2009). Arbitration and EU competition law. Retrieved from SSRN: http://ssrn.com/abstract=1520105##Komninos, A. P. (2006) Public and private antitrust enforcement in Europe: Complement? Overlap?. The Competition Law Review, Volume 3, (Issue 1), pp 5-26.##Mistelis, L. A. & Brekoulakis, S. L. (2009). Arbitrability: international & comparative perspectives. Kluwer Law International.##Poudret, J. F. & Besson, S. (2007). Comparative law of international arbitration. Sweet & Maxwell.##Talbot, C. C. (2010). An introduction to arbitration and lompetition law: Troubled Waters on the Way to a Brave New World.  Retrieved from SSRN: http://ssrn.com/abstract=1577859##Weigand, F.B. (1993). Evading EC competition law by resorting to arbitration?. Arbitration International, Volume 9, pp. 249–258.##Youssef, K. Y. (2009). The death of inarbitrability. In Lonkas, M. & Stravors, B. (Ed).  Arbitrability: International and Comparative Perspectives (first ed). Kluwer Law International, 47-67.##Zekos, G. I. (2008). Antitrust/competition arbitration in EU versus U.S. law. Journal of International Arbitration. Kluwer Law International.##Zhou, J. (2006). Judicial intervention in international arbitration: a comparative study of the scope of the new york convention in U.S. and Chinese courts. Pacific Rim Law & Policy Journal, VOL. 15, (NO. 2), 403-455.##